Planowanie przyszłości i ryzykowne zabiegi nie są wyłączne tylko dla człowieka. Dawno temu natura zaprojektowała wartość cierpliwości, która jest zwykłą, ale równocześnie niezwykłą cechą. To dzięki niej jesteśmy zdolni do obstawiania w totolotka, wprowadzania oszczędności na emeryturę, oraz konsumowania naszego posiłku w domu zamiast tuż po zakupie.
Niewiele jest gatunków zwierząt na Ziemi, które mają zdolność odłożyć przyjemność na później w zamian za obietnicę jej potencjalnego pomnożenia, podobnie jak my, ludzie. Przyjrzymy się jednak bliżej tej kwestii. Każdego dnia wszelkiego rodzaju stworzenia – od niewielkich bezkręgowców aż po imponujące rozmiarami kręgowce – muszą podejmować trudne decyzje, które sprawdzają ich cierpliwość. Czy zjeść natychmiastowo znaleziony orzech, czy też schować go na gorsze czasy z ryzykiem, że inny go odkryje? Czy postawić gniazdo w pierwszym napotkanym miejscu, czy też poszukać lepszego pomimo utraty cennego czasu? Czy związać się z tym partnerem, czy też czekać na lepszego, ryzykując bezowocne zakończenie sezonu rozrodczego?
Takie decyzje są swoistym rodzajem gry w hazard. Doświadczeni gracze są w stanie ocenić korzyści i ryzyko, podejmując decyzję o ruchu w najbardziej optymalnym momencie. Błędna decyzja może być kosztowna. Wybranie niewłaściwego miejsca na gniazdo może skutkować utratą całego lęgu razem z zużytą na niego energią. Natychmiastowe spożycie wszystkich znalezionych orzechów może skończyć się śmiercią głodową w czasie zimy. Każdy gatunek ma swoją miarę cierpliwości. „Mistrzynie odkładania przyjemności” – orzechówki popielate – są w stanie odłożyć nawet 30 tysięcy smakołyków! Zbierają swoje zapasy jesienią, a następnie zużywają je podczas zimy i wczesnej wiosny.
Większość ludzi badanych w ankiecie wybrałaby opcję poczekania, kiedy chodzi o pieniądze. Przez długi czas myślano, że jest to cecha charakterystyczna tylko dla naszego gatunku, wynik ewolucji, która obdarzyła nas niezwykłą cierpliwością. Ta cecha została nawet uznana za typowo ludzką. Okazało się jednak, że to nie jest prawda.
Naukowcy z Instytutu Maksa Plancka w Lipsku wykazali, że jeśli chodzi o jedzenie, szympansy są bardziej cierpliwe niż ludzie. Nasz gatunek przegrywa pod względem strategii gromadzenia żywności! Wg naukowców, zarówno cierpliwość jak i impulsywność to cechy, które ewoluowały jeszcze zanim drogi naszych i małpiatych przodków rozeszły się, czyli już ponad 6 milionów lat temu.