Grypa i jej powikłania: najbardziej narażone grupy i ryzyko dla układu oddechowego

Grypa nie jest chorobą, którą można lekceważyć. Jej zasięg powikłań jest niezwykle szeroki. Osoby starsze, dzieci, pacjenci z pewnymi przewlekłymi chorobami są narażeni na powikłania. To samo dotyczy tych, którzy mimo ostrzeżeń nie decydują się na spędzenie czasu choroby w domu, wolnym od zwykłych obowiązków. Powikłania grypy mogą dotyczyć różnych układów organizmu, takich jak układ oddechowy, krążenia, moczowy czy nerwowy.

Grypa może prowadzić do poważnych powikłań, które utrudniają normalne funkcjonowanie i stwarzają zagrożenie dla życia. Najbardziej na nie narażone są osoby powyżej 65. roku życia oraz dzieci poniżej 5. roku życia (szczególnie niemowlęta). Kobiety w ciąży, szczególnie w II i III trymestrze ciąży oraz pacjenci cierpiący na przewlekłe choroby płuc (np. astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc), choroby wątroby lub nerek, chorobę niedokrwienną serca, niewydolność serca, niedobory odporności (pierwotne, spowodowane przyjmowaniem leków immunosupresyjnych lub zakażeniem HIV), choroby metaboliczne (np. cukrzyca), układ krwiotwórczy oraz zaburzenia utrudniające bądź uniemożliwiające odkrztuszanie flegmy zalegającej w drogach oddechowych (choroby nerwowo-mięśniowe, zaburzenia poznawcze, urazy rdzenia, napadowe drgawki) są również bardziej podatni na powikłania grypy. To samo dotyczy pacjentów ze znaczną otyłością.

Czas pojawienia się powikłań po zachorowaniu na grypę zależy od rodzaju powikłania. Na przykład, zapalenie płuc może wystąpić już kilka dni po zakażeniu wirusem grypy, podczas gdy zapalenie zatok może pojawić się dopiero po kilku dniach lub nawet później.

Określono, że od 5 do 15% osób chorujących na grypę doświadcza powikłań dotyczących układu oddechowego. Wśród nich znajduje się pierwotne i krwotoczne zapalenie płuc oraz oskrzeli, czasem nazywane „grypą złośliwą”.

Pierwsze objawy tych powikłań, takie jak kaszel z odkrztuszaniem plwociny z krwią i duszność, pojawiają się zwykle w ciągu 24 godzin od momentu wystąpienia pierwszych symptomów choroby. Te czynniki mogą prowadzić do ostrej niewydolności oddechowej. W wyniku pierwotnego zapalenia płuc, pacjenci mogą rozwinąć zwłóknienie płuc.

Wirus grypy infekuje i uszkadza nabłonek migawkowy dróg oddechowych, co umożliwia dalsze infekcje przez inne patogeny. Następnie dochodzi do powstania wtórnych zapaleń, które znacznie zwiększają śmiertelność populacji. Do tych należą bakteryjne zapalenia nosa, uszu, zatok, oskrzeli, angina paciorkowcowa oraz wtórne zapalenia płuc wywoływane przez Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus i Haemophilus influenzae.

Grypa może również pogorszyć stan istniejących chorób przewlekłych układu oddechowego, takich jak astma czy przewlekła obturacyjna choroba płuc. W rezultacie może dojść do dramatycznego pogorszenia stanu pacjenta, rosnącej niewydolności oddechowej, a nawet niewydolności innych organów, takich jak serce i nerki.

Jednym z laryngologicznych powikłań grypy jest zapalenie ucha środkowego. Ponadto, biegunka po grypie jest najczęściej wynikiem podrażnienia żołądka przez leki.

Kaszel lub osłabienie po grypie, związane lub niezwiązane z zawrotami głowy, bez towarzyszenia innym objawom i niebędące powikłaniami po grypie, mogą utrzymywać się nawet do 6 tygodni. To jednak lekarz decyduje, czy takie objawy nie wskazują na powikłania pogrypowe.