Echokardiografia jest metodą diagnostyczną najczęściej wykorzystywaną w badaniach układu krążenia. Wykorzystując technologię ultradźwięków, echo serca jest bezpieczne dla pacjentów. Jest używane do diagnostyki wielu chorób kardiologicznych. Istnieją dwie główne metody tego badania – przezprzełykowa i przezklatkowa echokardiografia. Jak dokładnie przeprowadza się to badanie i jak zinterpretować uzyskane wyniki? Czy mogą wystąpić jakiekolwiek powikłania po wykonaniu echokardiografii serca?
Echokardiografia, znana także jako USG serca, wykorzystuje technologię ultrasonografii, która polega na generowaniu i odbieraniu fal ultradźwiękowych. Najczęściej wykorzystywane w medycynie są fale o częstotliwości od 2 do 14 MHz, natomiast w kardiologii stosuje się zazwyczaj zakres częstotliwości od 1,5 do 10 MHz.
Pierwszy raz ultradźwięki zostały zastosowane w diagnostyce kardiologicznej w roku 1953. Wówczas badanie to było wykorzystywane do diagnozowania wad zastawek serca.
Fale dźwiękowe są generowane za pomocą zjawiska piezoelektrycznego. Materiały piezoelektryczne, pod wpływem energii elektrycznej, ulegają deformacji i wytwarzają fale ultradźwiękowe. Wygenerowana fala akustyczna przenika w głąb tkanek. Na granicy obszarów o różnej gęstości dochodzi do zjawiska refrakcji i odbicia fal. Średnia prędkość rozchodzenia się tych fal w tkankach miękkich organizmu człowieka wynosi ponad 1500 metrów na sekundę. Fale odbite wpadają na kryształy piezoelektryczne, które przekształcają energię mechaniczną fal dźwiękowych na energię elektryczną. Sygnał zwrotny jest następnie analizowany przez komputer aparatu echokardiograficznego, który generuje obraz widoczny na ekranie.
Obecnie, echokardiografia jest nieodzownie powiązana z wykorzystaniem efektu Dopplera. Dzięki niemu możliwe jest rejestrowanie ruchu elementów wskazujących ich kierunek. W trakcie badania echo serca ocenia się prędkość i kierunek przepływu krwi, co jest kluczowe przy diagnozowaniu wad zastawek serca oraz chorób naczyń krwionośnych.